Η Εγκράτεια | Οσίου Εφραίμ του Σύρου

Είναι αλήθεια μακάριος και τρισμακάριος εκείνος που φυλάττει εγκράτεια, διότι πραγματικά η εγκράτεια, είναι μεγάλη αρετή.

• Είναι λοιπόν εγκράτεια στην γλώσσα 

το να μη λέγει κάνεις πολλά και ανώφελα, το να συγκρατεί κάνεις την γλώσσα του και να μη κακολογεί, το να μη βρίζει, το να μη καταριέται, το να μη λέγει αυτά που δεν πρέπει, το να συγκρατεί την γλώσσα του και να μη συκοφαντεί τον έναν στον άλλον, να μη κατηγορεί τον αδελφό, να μη μαρτυρά τα μυστικά των άλλων, το να μην ασχολείται με ξένες υποθέσεις.

• Εγκράτεια είναι και στην ακοή, 

το να συγκρατείται κάνεις και να μη ακούει μάταια πράγματα. 

• Εγκράτεια είναι και στους οφθαλμούς,

το να συγκρατεί κανείς τα μάτια του (όρασή του) και να μη κοιτάζει ή περιεργάζεται όλα τα ευχάριστα και όσα δεν πρέπει. 

• Είναι εγκράτεια και στον θυμό, 

το να συγκρατεί κάνεις τον θυμό του και να μη εξάπτεται. 

• Είναι εγκράτεια στην φιλοδοξία 

το να συγκρατεί κανείς τον νου του και να μη θέλει να δοξάζεται, να μη υψώνει τον εαυτόν του, να μη επιδιώκει την τιμή ώστε να φουσκώνει από υπερηφάνεια, να μην υπερηφανεύεται από επαίνους.

• Είναι εγκράτεια στους λογισμούς,

χρειάζεται και αυτούς να τους κατακρίνει κανείς με φόβο Θεού και να μη συγκατατίθεται ή να ευχαριστιέται από λογισμό που θέλγει ή ερεθίζει τον άνθρωπο.

• Εγκράτεια είναι και στις τροφές

το να συγκρατεί κανείς τον εαυτόν του και να μη επιζητεί τροφές υπερβολικές ή φαγητά πανάκριβα, το να μη τρώγει κανείς πριν από τον κατάλληλο καιρό ή πριν από την ώρα, το να μη κυριεύεται από το πνεύμα της γαστριμαργίας, το να μην είναι αχόρταγος στα ωραία φαγητά, το να μη απολαμβάνει το ένα φαγητό ύστερα από το άλλο. 

• Εγκράτεια είναι στο ποτό, 

το να συγκρατείται και να μη κάθεται μαζί με άλλους σε οινοποσίες, ή σε απολαύσεις οίνων, το να μη πίνει οίνο άφοβα, το να μη επιδιώκει ποικιλίες των ποτών, το να μη πίνει χωρίς μέτρο όχι μόνο το κρασί αλλά αν είναι δυνατόν και το νερό. 

• Εγκράτεια είναι στην πονηρά επιθυμία και ηδονή, 

το να συγκρατεί κανείς τις αισθήσεις του και να μη συμπαρασύρεται από τις επιθυμίες που παρουσιάζονται, το να μη συγκατατίθεται στους λογισμούς του πάγους της φιληδονίας, το να μη ευχαριστείται κανείς με την ιδέα ότι κάνει βδελυγμία, το να μη κάνη το θέλημα της σαρκός αλλά να χαλιναγωγεί τα πάθη με φόβο Θεού.