Το Κοντάκιον«Τον άρτον λαβών εις χείρας ο προδότης, κρυφίως αυτάς εκτείνει και λαμβάνει την τιμήν του πλάσαντος ταίς οικείαις χερσί τον άνθρωπον· και αδιόρθωτος έμεινεν Ιούδας ο δούλος και δόλιος».
Αφού πήρε τον άρτο στα χέρια του ο προδότης, τα απλώνει κρυφά (στους εχθρούς του Διδασκάλου) και λαμβάνει την τιμή εκείνου, που έπλασε με τα χέρια του τον άνθρωπο. Καί έμεινε αδιόρθωτος ο Ιούδας ο δούλος (των παθών) και δόλιος.
Η ψυχή του Ιούδα, τόσο πολύ είχε πατηθεί από την αμαρτία, ώστε ήταν αναίσθητη και αδιόρθωτη. Ο Κύριος εξάντλησε όλη την υπομονή και την παιδαγωγική αγάπη του, για ν᾽ αποσπάσει το μαθητή από το βρόχο της αμαρτίας της προδοσίας. Μέχρι και την τελευταία στιγμή τον είχε κοντά του και τον φρόντιζε. Καί σ᾽ αυτόν έδωσε τον ευλογημένο άρτο του Δείπνου. Πήρε στα χέρια του το κυριακό σώμα χωρίς να νιώσει κανένα ψυχικό νυγμό, καμιά καρδιακή συγκίνηση από τη φωτιά του Θεού. Θηριώδης και απάνθρωπος, εγκατέλειψε το δωμάτιο της θείας ευλογίας και βγήκε στο σκοτάδι να συναντήσει κρυφά τους εχθρούς του Διδασκάλου και ν᾽ απλώσει τα χέρια του σ᾽ αυτούς για να λάβει το αντίτιμο της φρικτής προδοσίας! Έμεινε μέχρι τέλους αδιόρθωτος ο Ιούδας, ο δούλος των παθών και δόλιος στο πνεύμα και στους τρόπους. Το πάθος εξαχρειώνει και σκοτώνει τον άνθρωπο!
Ο Οίκος.
«Τη μυστική εν φόβω τραπέζη προσεγγίσαντες πάντες, καθαραίς ταίς ψυχαίς τον άρτον υποδεξώμεθα, συμπαραμένοντες τω Δεσπότη, ίνα ίδωμεν τους πόδας πως απονίπτει των μαθητών και εκμάσσει τω λεντίω, και ποιήσωμεν ώσπερ κατείδομεν, αλλήλοις υποταγέντες και αλλήλων τους πόδας εκπλύνοντες· αυτός γαρ ο Χριστός ούτως εκέλευσε τοις αυτού μαθηταίς, ως προέφησεν· αλλ᾽ ουκ ήκουσεν Ιούδας ο δούλος και δόλιος».
Αφού πλησιάσουμε όλοι με φόβο τη μυστική τράπεζα, ας υποδεχτούμε τον άρτο με καθαρές τις ψυχές, μένοντες μαζί με το Δεσπότη, για να δούμε (νοερά) πως νίπτει τα πόδια των μαθητών και τα σκουπίζει με το λέντιο (την ποδιά), και να κάνουμε όπως είδαμε (τον Κύριο να κάνει), υποτασσόμενοι (με αγάπη) ο ένας στον άλλο και πλένοντας τα πόδια ο ένας του άλλου· γιατί αυτός ο ίδιος ο Χριστός έτσι διέταξε τους μαθητές του, όπως προείπε. Όμως δεν άκουσε ο Ιούδας ο δούλος και δόλιος.
Πολύ στοχαστικός ο Οίκος της Εορτής. Συμβουλεύει τους πιστούς να προσέρχονται με καθαρές ψυχές στο δείπνο του Χριστού, για να πάρουν τον ευλογημένο άρτο. Να παραμένουν στενά δεμένοι με τον Κύριο και με τη χάρη του να κατανοούν μυστικά το μορφωτικό πνεύμα του ιερού νιπτήρα, για ποιό λόγο ο Χριστός πλένει τα πόδια των μαθητών του και τα σκουπίζει με το λέντιο. Έτσι κι εμείς, ακολουθώντας το παράδειγμα του θείου Διδασκάλου, να υποτασσόμεθα με αγάπη ο ένας στον άλλο, να πλένουμε τα πόδια ο ένας του άλλου. Καί ν᾽ αποφεύγουμε το θλιβερό παράδειγμα του προδότη, του δούλου της αμαρτίας και δόλιου μαθητή.
Εις τον ιερόν Νιπτήρα.
«Νίπτει μαθητών εσπέρας Θεός πόδας,
ου πούς πατών ην εις Εδέμ δείλης πάλαι».
Νίπτει τα πόδια των μαθητών ο Θεός το εσπέρας (της Μ. Πέμπτης), του οποίου οι πόδες περπατούσαν στην Εδέμ το δειλινό της παλαιάς εκείνης ημέρας (της πτώσης).
Εις τον Μυστικόν Δείπνον.
«Διπλούς ο Δείπνος· πάσχα γαρ νόμου φέρει
και πάσχα καινόν, αίμα, σώμα Δεσπότου».
Ο Δείπνος είναι διπλός: Γορτάζει το Πάσχα του νόμου (της Μωσαικής νομοθεσίας), και το Πάσχα το καινούργιο, το Αίμα και το Σώμα του Κυρίου Χριστού (το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας).
«Προσεύχη· και φόβητρα, θρόμβοι αιμάτων,
Χριστέ, προσώπου· παραιτούμενος δήθεν
θάνατον, εχθρόν εν τούτοις φενακίζων».
Προσεύχεσαι, Χριστέ· και πράγματα φοβερά (συμβαίνουν), θρόμβοι αιμάτων (ιδρώτα) αναφαίνονται στο πρόσωπό σου. Παραιτείσαι δήθεν το θάνατο, παραπλανώντας με αυτά (τα αδιάβλητα πάθη σου) τον εχθρό (διάβολο).
Εις την προδοσίαν.
«Τι δεί μαχαιρών, τι ξύλων, λαοπλάνοι,
προς το θανείν πρόθυμον εις κόσμου λύτρον;».
Σε τι χρειάζονται μαχαίρια και ξύλα λαοπλάνοι, για να συλλάβετε αυτόν που είναι πρόθυμος να πεθάνει για τη λύτρωση του κόσμου;
«Τη άφάτω σου ευσπλαγχνία, Χριστέ ο Θεός ημών, ελέησον ημάς. Αμήν».
Με την απερίγραπτη ευσπλαχνία σου, Χριστέ Θεέ μας, ελέησέ μας. Αμήν.
